Bilbo-Abando, Abandoko, edota Iparreko geltokia izenez ere ezaguna, Bilboko tren geltokirik garrantzitsuena da, eta Abandoko barrutian kokatzen da. Eraikina, Alfonso Fungairiño arkitektoak estilo klasizistan eraikia, 1948an inauguratu zuen RENFEk, eta gaur egun eraikinaren jabea Adif enpresa publikoa da. Eraikina Hurtado Amezaga kalean zehar hedatzen da, eta sarrera Plaza Biribilean dauka. Bilbon trenbidea ezarri zenetik geltoki nagusia da.
Geltokiak Renfe Operadora enpresaren aldirietako, distantzia ertaineko eta distantzia luzeko zerbitzuak biltzen ditu. Gainera, Abiadura Handiko Trenak Bilbon izango duen geltokia izango da. Bestalde, Bilboko metroak badu sarrera bat geltokiaren barruan dagoen Vialia merkataritza-gunean. Geltokiaren kanpoaldean Euskotren Tranbia eragilearen Abando geralekua dago, eta Renfe Feveren Bilbao-Concordia geltokia ere Abandoko geltokiaren parean dago.
Historia
1865 urtean Tudelatik Bilborako Burdinbidearen konpainiak porrot egin ondoren Bilboko Bankuak bere esku hartu zuen.[8] 1878an trenbidea Norte konpainiaren menpe gelditu zen, hortik geltokiari Iparreko geltokia izenez ezagutzea.
1941an RENFE enpresa publikoa sortzearekin batera trenbidea eta geltokia azken konpainia honen esku gelditu zen. RENFEk geltoki berria eraikitzea erabaki zuen, garaiko geltokiaren narriadura zela eta. Geltoki berriak neurri handiagoak edukiko zituen, eta hainbat saiakeraren ondoren Alfonso Fungairiño arkitektoaren proiektua aurrera eraman zen.[9] Orduko orubea hustu zen, geltokia eraitsiz, eta 1948an inauguratu zen geltoki berria. 80ko hamarkada arte geltokiak hasierako itxura mantendu zuen, baina 1983ko uholdeen ostean berregituraketa handia jasan zuen. Eskailera mekanikoak jarri ziren, eta baita Agustin Ibarrolaen hainbat eskultura ere. 1996an geltokian lehenengo Vialia merkataritza-gunea ezarri zen, geroago Espainiako tren geltoki askotara hedatu zena. 1999an Renfeko Aldirien Hegoaldeko Saihesbidea egitearekin batera geltokia berriro ere aldatu zen, Abando Olabeagako geltokiarekin lotuz. Urte berean estalkia, egitura metalikoak eta nasen argiztapena berritu ziren.
2005eko urtarrilaren 1.tik trenbidea eta geltokiaren jabea Adif enpresa publikoa da.
2010ean Euskal Ya geltokira heltzeko proiektua aurkeztu zen, zeinaren arabera trenbideak lurperatuko baitziren, eraikin berria eraiki eta estalkia eraitsiko zen. Lurpeko solairu batean Feveren trenak, gaur egun Bilbo-Concordia geltokira heltzen direnak, Abandoko geltokian bateratuko ziren Renfeko Aldirikoen trenekin batera, eta horren behean abiadura handiko eta distantzia erdiko trenak batuko ziren.[10].
2014ko urriaren 24an, metro geltokia eta Adifen eraikina lotzen dituen sarbidean sutea izan zen, eskailera mekanikoetan. Sua 11:15ean piztu zen tren geltokiko bestibulura heltzen diren metroko eskailera mekanikoetan, txinparta baten ondorioz.[11] Ordutik eta abenduaren 10era arte sarbidea itxita egon zen.